design, invent & build

natuurinclusieve, sociale woonwijk in Leeuwarden Nieuw Oud Oost

Sociaal verhuurbedrijf WoonFriesland, Gemeente Leeuwarden en het College van Rijksadviseurs (CRa) schreven een bouwerscompetitie uit om een haalbaar en betaalbaar, biobased en natuurinclusief ontwerp te maken voor 45-50 sociale, grondgebonden huurwoningen in Leeuwarden Nieuw Oud Oost. De competitie is gewonnen door team BAM Wonen, Bureau Biota, bureau SLA, Landscape Collected en Site Practice en wordt nu verder uitgewerkt. Ons plan beHagen verwijst naar de hagen die een fijnmazig ecologisch netwerk vormen door heel Leeuwarden Oost. beHagen vertelt het verhaal van een biobased en natuurinclusieve leefomgeving die Een Nieuwe Bouwcultuur representeert, aan de hand van zeven lessen die de rode draad binnen het project vormen, en staan voor innovatie, kwaliteit, haalbaarheid en opschaalbaarheid:

“Het plan is zeer compleet en zodanig ontworpen dat het de sociale cohesie tussen bewoners zal gaan bevorderen.” – Sigrid Hoekstra, jurylid

les 1 | omarm het ecosysteem van Leeuwarden
We leggen de nadruk op het behouden en versterken van het bestaande ecosysteem, waarbij gebruik wordt gemaakt van de rijke kleigrond en plantgemeenschappen die kenmerkend zijn voor het Friese landschap. We zorgen voor verbinding tussen de bestaande groen-blauwe structuur, het bestaande bodemkapitaal, het huidige ecosysteem en het nieuw aan te leggen Zamenhofpark.

les 2 | bouw voort op lokale condities
Met inspiratie uit de Friese stinsentuinen en het netwerk van hagen in Leeuwarden-Oost, integreren we lokale elementen op een eigentijdse wijze. Hiermee wordt niet alleen een aantrekkelijke omgeving en generatieve binnentuin als stapsteen voor de stad gecreëerd, maar worden ook habitats en corridors voor stedelijke fauna behouden en versterkt.

les 3 | bouw voort op lokale tradities
We zetten in op lokale architectonische tradities waarbij de natuur prioriteit krijgt. Door groene elementen zoals smalle geveltuintjes, hagen en poreuze afscheidingen tussen woningen op te nemen, biedt beHagen een aantrekkelijke leefomgeving voor zowel dier, plant als mens, waardoor tevens de stedenbouwkundige overgang tussen privé en openbaar wordt verbeterd.

les 4 | maak architectuur voor de natuur
Door gebruik te maken van 85% biobased bouwmaterialen en het ontwerpen van ‘natuurmuren’ als leefgebieden voor planten en dieren, integreren we het gebouw als homogeen bouwblok naadloos in de omringende omgeving.

les 5 | breng de natuur tot in de keuken
We integreren de natuur in het dagelijks leven van de bewoners. Alle woningen zijn ontworpen met buitenruimtes en woonkeukens die direct toegang bieden tot de natuurlijke omgeving. Hierdoor wordt het gevoel van verbondenheid met de buurt bevorderd en de sociale interactie gestimuleerd.

les 6 | stimuleer lokale innovatie
beHagen heeft een innovatief karakter, met een focus op lokale productie en gebruik van biobased materialen, zoals hout en cellulose, als basis voor de fabrieksmatig geproduceerde BAM Flow woning. Om het project nog meer in te bedden in de kalkrijke kleigrond van Cambuur, ontwikkelen we samen met Klaei uit Lauwersoog geperste stenen van slib uit de Waddenzee voor de natuurbankjes, nestkasten, luifels en tuinmuren.

les 7 | een levend en lerend plan
Planvisie beHagen is geen eindbeeld maar een startpunt voor het verder leren en werken aan Een Nieuwe Bouwcultuur. Aan de hand van een viertal ambassadeurs werken we aan het actief doorontwikkelen van de lokale innovaties, zodat deze in de toekomst opschaalbaar zijn. Door middel van monitoring en beheer worden de effecten van ons project op het lokale ecosysteem gevolgd en indien nodig aangepast. Zo blijven we met de ontwikkeling van beHagen leren en innoveren!

facts & figures

ontwerp: Bam Wonen, Bureau Biota, bureau SLA, Landscape Collected en Site Practice
opdrachtgever: WoonFriesland, Gemeente Leeuwarden, College van Rijksadviseurs
samenwerking: Klaei B.V., Fugelwacht, BAM Flow, ecologist Pieter S. Jansma
programma: 50 sociale huurwoningen
oppervlak: 2082 m2 BVO
locatie: Sportvelden Cambuur, Leeuwarden
ontwerp: 2024
status: VO
realisatie: verwacht 2025
meer informatie: Nieuw Oud Oost, CRa: Bouwerscompetitie Leeuwarden