Fort Asperen is een van de sympathiekste forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, het langgerekte militaire complex dat in de 19e eeuw werd aangelegd om Nederland te verdedigen tegen de vijand uit het oosten. De wapenloods is eigenlijk niets meer dan een kale houten schuur naast het fort. Omdat het bestemmingsplan geen ruimte liet voor extra vierkante meters bebouwing op het eiland, wordt de ruimte gezocht onder het maaiveld. Onder de oude loods is een nieuwe geïsoleerde kelder gebouwd, van waaruit in het midden een houten huisje de begane grond in steekt tot aan het dak van de loods. Alle nieuwbouw onder en in de taveerne wordt verwarmd, de resterende ruimte krijgt een halfklimaat. De wapenloods heeft zo haar rustieke karakter behouden, maar krijgt een spectaculaire nieuwe invulling die past bij het culturele karakter van het Kunsteiland.

De nieuwe wapenloods laat zien dat het verbouwen van een rijksmonument heel goed duurzaam kan. Door de houten schuur niet te isoleren is de oude look & feel in naam van de transformatie niet om zeep geholpen, maar juist versterkt. Het nadeel van het niet altijd kunnen gebruiken van de oude schuur is ondervangen door het comfortabele gebruik van het witte huisje. De ruimten hier worden duurzaam verwarmd met behulp van aardwarmte en een warmtepomp. Dit heeft als voordeel dat er in de zomer gratis gekoeld kan worden, zodat het klimaat hier beneden altijd behaaglijk is. En zelfs het hout dat verwijderd is bij de restauratie is hergebruikt: met de planken zijn tafels gemaakt die je op een elegante wijze tot één lange tafel kunt koppelen. Het ontwerp bleek zo succesvol dat het is vertaald naar een meubellijn van tafels, banken en koffietafels. Het is in de winkel verkrijgbaar – nu met nieuw hout uiteraard. SLA maakte eerder voor Fort Asperen de toekomstvisie, ontwierp de regiovisie “het Lingekwartier” en werkte aan het masterplan voor het forteiland.

Facts & figures

Opdrachtgever: Stichting Monument Fort Asperen
Ontwerpteam: Peter van Assche, Hiske van der Meer, Mathijs Cremers, Laura Maeztu
Ontwerp: 2010-2011