© Jorn van Eck

design, invent & build

nieuw kantoorgebouw voor de gemeenschappelijke werven van de stad

In 2015 won bureau SLA de prijsvraag voor het ontwerp van een nieuw kantoorgebouw voor de gemeenschappelijke werven van de stad Amsterdam. Een gebouw voor de stadswerkers die de parken, straten, straatverlichting en trottoirs onderhouden. We stelden ons het doel een gebouw te maken zonder ‘ecologische voetstap’. Dat geen gebruik maakt van fossiele brandstoffen en nieuwe, uit de aarde gewonnen materialen. Een bijna onmogelijke taak, want niemand weet echt hoe je dat aanpakt. Juist dat feit gaf ons de ruimte voor experiment. Om de hedendaagse logica van bouwen opnieuw te bekijken en in ontwerp en bouw tot een alternatief te komen.

“Hoe bouwen we een werfgebouw zonder grondstoffen op te gebruiken?”

Om te beginnen gebruikt het gebouw geen energie. Het maakt zelf genoeg energie. Door het benutten van de zon, en warmte en kou van de aarde. Dit is geen technische uitdaging meer, elk nieuw gebouw zou op deze manier moeten werken. De constructie is samengesteld uit gerecyclede stalen balken. Ze zijn niet gelast, maar vastgedraaid met bouten. Die aanpassing maakt dat het grootste deel van het gebouw uit elkaar kan worden gehaald en weer ergens anders kan worden gebruikt. De gevel is ontworpen met stenen die we op de locatie hebben gevonden. Op de werven lagen stapels stenen zo ver het oog reikte. Verschillende kleuren, verschillende maten. Het zijn restanten van projecten, gezamenlijk voldoende om een heel gebouw van te maken. Die overgebleven stenen zijn nu het gezicht van het gebouw geworden.

We stelden ons de vraag, wat een gebouw nu echt duurzaam maakt? Dat het geliefd is, dat mensen er graag in werken. Dát zorgt dat het waarde zal behouden en niet na een paar jaar worden afgebroken. De meest duurzame gebouwen gaan voor altijd mee. Daarom hebben we speciale aandacht besteed aan het ontwerpen van aangename werkruimtes. We kozen daarbij voor extra hoge plafonds, zodat het gebouw in de toekomst gemakkelijk kan worden getransformeerd, bijvoorbeeld tot appartementen.

facts & figures

ontwerp: bureau SLA
opdrachtgever: Gemeente Amsterdam
ontwerpteam: Peter van Assche, Monique Philippo, Wouter Bak, Amber Beernink
projectmanagement: Projectmanagementbureau Gemeente Amsterdam
technisch Advies: Adviesbureau VanderWeele, Groningen
constructief Advies: De Ingenieursgroep BV, Amsterdam
adviseur Bouwkosten: Target Bouwkosten NVBK, Amsterdam
locatie: Fogostraat 3, 1060 LJ Amsterdam
ontwerp: 2017
oplevering: 2022
fotografie: Jorn van Eck