design, invent & build

biobased twee-onder-een-kap kunstenaarsresidentie

Langzaam maar zeker beweegt onze maatschappij zich in een circulaire richting. Voor de bouw betekent dit, dat we steeds minder vaak een beroep kunnen doen op de niet-hernieuwbare grondstoffen van onze aarde. Met die gedachte hebben we samen met onze opdrachtgever een maximale duurzaamheidsambitie geformuleerd: een artist-in-residence woonvorm, bijna volledig ontworpen met natuurlijke materialen.

Om deze ambitie waar te maken, zijn de dragende en massieve elementen van de woningen opgebouwd uit een prefab kalkhennep systeem. Het hennep- betoncasco is demontabel en een 100% Datuurlijk product. Door het gebruik van hennep zijn de gevels massief, waardoor we teruggrijpen op traditionele bouwmethodes passend bij de gekozen traditionele schuurtypologie. De gevel is hierbij onderdeel van de draagconstructie, in plaats van slechts een schil te vormen. De kracht van het massieve hennep wordt in het ontwerp van de gevel extra benadrukt door de strakke detaillering, de afwerking met kalkstuc en de grove gaten voor de raamopeningen. De diepe kozijnnegge veroorzaakt een dynamische dieptewerking in de speels gepositioneerde ramen, die hinten naar de creatieve bewoners.

“De jury prijst de compromisloze, innovatieve toepassing van het biobased bouwmateriaal en de hoogstaande architectonische kwaliteit die daarmee is bereikt. De natuurlijke materialisering en bouwtechniek is zeer veelbelovend en roept op tot grootschaligere toepassing.” – Jury Job Duraprijs 2022

Behalve het duurzaamheidsvraagstuk, is het ontwerp voor de unieke woonvorm ontstaan uit een behoefte aan woon- en werkruimte voor artiesten, theatermakers en kunstenaars, die voor projecten tijdelijk in de stad verblijven. Binnen de kunstenaarsresidentie is niet alleen invulling gegeven aan de basisbehoefte van de mens in het algemeen; er is vooral aandacht geschonken aan de behoefte van de artiest: een kwalitatieve ruimte om collectief te creëren. Het gebouw bestaat uit twee gespiegelde woningplattegronden, 90 graden gedraaid ten opzichte van de gevels. De begane grond van elke woning heeft een grote gemeenschappelijke woon/werkkamer aan de voorzijde van het huis, die de mogelijkheid biedt om kleine voorstellingen te repeteren en zelfs voor te dragen. Aan de achterzijde van de woning bevindt zich een woon- en werkkeuken, met uitzicht op de omringende natuur. Om de tijdelijke bewoners ook privacy te bieden, zijn er per woning drie ruime privé kamers te vinden, elk met een individuele badkamer en slaapgelegenheid op entresol. Het interieur is volledig afgewerkt in leemstuc. De combinatie van de gebruikte materialen; kalkstuc, hennep en leemstuc, zorgt voor een dampopen binnenklimaat, waarmee de temperatuur en ventilatie zo geregeld is dat er weinig behoefte is aan aanvullende installaties.

facts & figures

ontwerp: bureau SLA
opdrachtgever: Stichting Theaterstad Amsterdam
bouwbegeleiding: Lenco Zelfbouw Support, Delft
hennep constructie: Dun Agro Hemp Group, Oude Pekela
stucwerk: Stukadoorsbedrijf Charles Thuijls, Zwanenburg
aannemer: Verhoeven Bouw ‘t, Rotterdam
installatie: Installatiebedrijf M. Schroevers, Rotterdam
constructief adviseur: Ingenieursbureau Ritsma, Stadskanaal
bouwkosten adviseur: Target Bouwkostenadvies, Amsterdam
locatie: Charloisse Lagedijk 743, 3084 LC, Rotterdam
programma: twee-onder-een kap kunstenaarsverblijf voor 6 personen
oppervlak: 496 m2 BVO
start ontwerp: 2019
oplevering: 2022
award: winnaar Job Dura Prize 2022
fotografie: Jeroen Verrecht